Βία και Πολιτική (ΔΕΝ ΘΑ ΔΙΔΑΧΘΕΙ ΤΟ 2023-24)

Κωδικός μαθήματος
ΠΕ7040Υ
Μονάδες ECTS
5
Εξάμηνο
Εξάμηνο Η
Κατηγορία μαθήματος
Κατεύθυνση
Πολιτική Επιστήμη
Διδάσκων καθηγητής

(ΔΕΝ ΘΑ ΔΙΔΑΧΘΕΙ ΤΟ 2023-24)

Περιγραφή μαθήματος

Το μάθημα παρουσιάζει τις θεωρίες περί πολιτικής βίας και τις σύγχρονες παραδοχές της σχετικά με τις συγκρούσεις στο εσωτερικό των κρατών. Ειδική μνεία γίνεται σε σύγχρονα φαινόμενα κοινωνικής και πολιτικής εξέγερσης, διεθνικής αλλά και κρατικής βίας Επιπρόσθετα, εξετάζεται το φαινόμενο της δράσης τρομοκρατικών οργανώσεων πολιτικής βίας από το τέλος της δεκαετίας του 1960 έως σήμερα και ειδικότερα της μετεξέλιξης του φαινομένου της πολιτικής βίας στον 21ο αιώνα.

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Σκοπός του μαθήματος είναι να προσφέρει στους φοιτητές μια θεωρητική και περιπτωσιολογική επισκόπηση του φαινομένου της πολιτικής βίας, επιτρέποντάς τους να εξοικειωθούν με τις έννοιες, τις αιτίες, τις μορφές και τις εκφάνσεις της πολιτικής βίας στη σύγχρονη εποχή. 

Στο τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές αναμένεται να διαθέτουν τις παρακάτω δεξιότητες:

Γνώση και Κατανόηση

  • Εξοικείωση με τα ρεύματα σκέψης και τα ερωτήματα που απασχολούν την ακαδημαϊκή κοινότητα και τους φορείς λήψης αποφάσεων. 

  • Κατανόηση των ποικίλλων αιτιών που οδηγούν άτομα ή ομάδες στη χρήση βίας για την προώθηση πολιτικών στοχεύσεων.

  • Κατανόηση των διαφορών και των ομοιοτήτων μεταξύ διαφόρων μορφών, φορέων, στρατηγικών και αποτελεσμάτων πολιτικής βίας. 

Δεξιότητες και Ικανότητες

  • Δυνατότητα αναγνώρισης και κατηγοριοποίησης φαινομένων πολιτικής βίας.

  • Εξοικείωση με την έρευνα σε πρωτογενή βιβλιογραφία.

  • Ικανότητα διασύνδεσης θεωρίας-παραδείγματος. 

  • Ικανότητα κριτικής ανάλυσης πολιτιστικών απεικονίσεων φαινομένων πολιτικής βίας.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

Το μάθημα θα βοηθήσει τους φοιτητές να διευρύνουν τις εξής δεξιότητες:

  • Εργασία: Αυτόνομη εργασία, Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής, Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης, Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον, Ικανότητα χρήσης γραπτού λόγου, Ανάπτυξη Επιχειρήματος 

  • Γραπτές εξετάσεις: Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής, Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης, Ικανότητα χρήσης γραπτού λόγου

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Το μάθημα παρουσιάζει τις θεωρίες για την πολιτική βία, δίνοντας έμφαση στα φαινόμενα πολιτικής βίας πέρα από τον συμβατικό πόλεμο, όπως οι εξεγέρσεις, η τρομοκρατία, οι επαναστάσεις, η κρατική βία και η γενοκτονία. Παράλληλα, το μάθημα εξετάζει τις πολιτικές, ιδεολογικές, κοινωνικές, φιλοσοφικές/ηθικές αιτίες και αιτιολογήσεις της πολιτικής βίας και τις συγκρίνει με άλλες μορφές πολιτικής δράσης. Το μάθημα, επίσης, μελετά τη στρατηγική λογική της βίας και διερωτάται πότε και γιατί η βία αποδίδει. 

Το μάθημα χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος, μελετάται η χρήση πολιτικής βίας «από τα κάτω». Στο πλαίσιο αυτό, εξετάζονται παραδείγματα προσφυγής στη βία για την επίτευξη πολιτικών στόχων από τη θέση του αδύναμου σε μια αντιπαράθεση. Τα παραδείγματα αυτά εξετάζονται υπό τη μορφή «κυμάτων», στη βάση της θεώρησης του David Rapoport για τα τέσσερα «κύμματα πολιτικής βίας» (αναρχικό, αντι-αποικιακό, νέο-αριστερό, θρησκευτικό), ενώ παράλληλα τίθεται ο προβληματισμός για τα επιμέρους χαρακτηριστικά του αναδυόμενου πέμπτου κύματος.

Στο δεύτερο μέρος, το μάθημα επικεντρώνεται στη βία «από τα πάνω». Μεταξύ άλλον εξετάζονται η επαναστατική—και δη η μετα-επαναστατική—βία και η κρατική καταστολή στο πλαίσιο δικτατορικών καθεστώτων και σύγχρονων αυταρχικών ημι-δημοκρατιών, συμπεριλαμβανομένων ακραίων μορφών κρατικής βίας, όπως τα βασανιστήρια και η γενοκτονία.

Θεματικές ενότητες:

Μάθημα

Θεματική

Προτεινόμενη βιβλιογραφία

Ταινίες / 
Ντοκιμαντέρ

1ο

Πότε η πολιτική συναντάει τη βία;

 

εισαγωγή στην έννοια, τις μορφές και τους φορείς της πολιτικής βίας

 

Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα:

Σερντεδάκις, Ν. (2009). Ο Charles Tilly για την Πολιτική της Συλλογικής Βίας. Εντός Εποχής(47), 4-5.

ArendtH. (2000). Περί Βίας (Β. Νικολαΐδου-Κυριανίδου, μετ.). Αθήνα: Αλεξάνδρεια. 65-165

Δημητρίου, Σ. (2003). Μορφές Βίας. (κεφ. 2) Αθήνα: Σαββάλας.

Φεραγιόλι, Λ. (1985). Βία και Πολιτική. Αθήνα: Στοχαστής, 17-45

LHeuillet, Η. (2016). Η τρομοκρατία από πολιτική σκοπιά, ή η υπέρβαση των ορίων του πολέμου. Στο Στις πηγές της τρομοκρατίας: Από τον κλεφτοπόλεμο στις επιθέσεις αυτοκτονίας. Αθήνα: Πόλις, 25-51

SchmittC. (1988). Η έννοια του πολιτικού. Αθήνα: Κριτική.

Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα:

TillyC. (2003). The politics of collective violence. Cambridge: Cambridge University Press., 1-54

Apter, D. E. (Ed.) (1997). Political Violence in Analytical Perspective. In The legitimization of violence. New York: Palgrave Macmillan. 1-32

Kalyvas, S. N. (2003). The ontology of “political violence”: action and identity in civil wars. Perspectives on Politics, 1(3), 475-494.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2ο 

Η στρατηγική λογική της βίας:

 

γιατί οι αδύναμοι καταφεύγουν στη βία και γιατί ενίοτε οι ισχυροί ηττώνται 

Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα:

LHeuillet, Η. (2016). Η τρομοκρατική λογική. Στο Στις πηγές της τρομοκρατίας: Από τον κλεφτοπόλεμο στις επιθέσεις αυτοκτονίας. Αθήνα: Πόλις, 75-81

GoodwinJ. (2009). Η «σχεσιακή» προσέγγιση του Charles Tilly για την τρομοκρατία. Εντός Εποχής(47), 6.

RichardsonL. (2008). Τι θέλουν οι τρομοκράτες;. Αθήνα: Μοτίβο Εκδοτική. 59-182

Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα:

Arreguin-Toft, I. (2001). How the Weak Win Wars: A Theory of Asymmetric Conflict. International Security, 26(1), 93-128.  
Merom, G. (2003). How democracies lose small wars: state, society, and the failures of France in Algeria, Israel in Lebanon, and the United States in Vietnam. Cambridge: Cambridge University Press. 33-80
Weinstein, J. M. (2006). The Strategies of Rebel Groups. In Inside rebellion: The politics of insurgent violence. Cambridge: Cambridge University Press. 163-296
Abrahms, M. (2008). What terrorists really want: Terrorist motives and counterterrorism strategy. International Security, 32(4), 78-105.
Pape, R. A. (2003). The strategic logic of suicide terrorism. American Political Science Review, 97(3), 343-361.

 

Η ΒΙΑ στην ΠΟΛΙΤΙΚΗ του ΑΔΥΝΑΜΟΥ

3ο

Ιχνηλατώντας τη μη-κρατική βία στη σύγχρονη εποχή:

 

τα τέσσερα κύματα του David Rapoport

Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα:

NeumannPR. (2016). Οι Νεόι Τζιχαντιστές: Ισλαμικό Κράτος, Ευρώπη και το επόμενο κύμα τρομοκρατίαςΑθήνα: Διάμετρος. 19-50

Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα:

Rapoport, D. C. (2004). The four waves of modern terrorism. In A. K. Cronin & J. M. Ludes (Eds.), Attacking Terrorism: Elements of a Grand Strategy (pp. 46-73). Washington, DC: Georgetown University Press

Harrow, M. (2008). Inside a wave of terrorism: The dynamic relation between terrorism and the factors leading to terrorism. Journal of Global Change and Governance, 1(3), 1-18.

Rasler, K. & Thompson, W.R. (2011). Looking for waves of terrorism. In Rosenfeld, J. E. (Ed.) Terrorism, identity, and legitimacy: the four waves theory and political violence. London: Routledge. 13-29

 

4ο

1ο κύμα 

«Αναρχικό» κύμα:

 

από την «έμπρακτη προπαγάνδα» της Narodnaya Volya, στην «τέχνη της δολοφονίας» της αναρχικής διεθνούς και τον «αναρχικό στρατό» του Nestor Makhno

Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα:

Νετσάγιεφ, Σ. (2011). Η κατήχηση του επαναστάτη. Αθήνα: Πανοπτικόν, 19-32

Λένιν, Β. Ι., Λούξεμπουργκ, Ρ., & Τρότσκι, Λ. (2007). Για την Ατομική Τρομοκρατία, τη Βία και την Επανάσταση. Αθήνα: Δ. Κοροντζής.

LHeuillet, Η. (2016). Αναρχισμός: Οι θεωρητικές βάσεις της τρομοκρατίας. Στο Στις πηγές της τρομοκρατίας: Από τον κλεφτοπόλεμο στις επιθέσεις αυτοκτονίας. Αθήνα: Πόλις, 119-170

Ελευθεριάδου, Μ. (2022). Ριζοσπαστικοποίηση. Αθήνα: Ευρασία, 84-7

Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα:

Hubac-Occhipinti, O. (2016). Anarchist Terrorists of the Nineteenth Century. In Chaliand, G., & Blin, A. (Eds.) The History of Terrorism: From antiquity to ISIS. Berkeley: Univercity of California Press. 113-131

Aydinli, E. (2008). Before Jihadists There Were Anarchists: A Failed Case of Transnational Violence. Studies in Conflict & Terrorism, 31(10), 903-923.

Jensen, R. (2004). Daggers, rifles and dynamite: anarchist terrorism in nineteenth century Europe. Terrorism and Political Violence, 16(1), 116-153.

Fleming, M. (1980). Propaganda by the deed: Terrorism and anarchist theory in late nineteenth‐century Europe. Studies in Conflict & Terrorism, 4(1-4), 1-23.

Sacco & Vanzetti
(1971)

 

Land and
Freedom
(1995)

 

V for Vendetta
(2005)

 

Πατέρες και γιοί
(Ιβάν 
Τουργκένιεφ)

 

Οι δαιμονισμένοι
(Φιόντορ Ντοστογιέφσκι)

5ο

2ο κύμα |

«Αντι-αποικιακό» κύμα:

 

ο εθνικο-απελευθερωτικός αγώνας της Αλγερίας

Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα:

Bonanate, L. (2009). Μεταξύ Ανεξαρτησίας και Επανάστασης. Στο Διεθνής Τρομοκρατία. Αθήνα: Κέδρος. 82-121
Galula, D. (2009). Ο αντεπαναστατικός πόλεμος (Δ. Παυλάκης, μετ.). Αθήνα: Οδυσσέας. 43-100
Λιβιεράτος, Δ. (2006). Η Αλγερινή Επανάσταση. Αθήνα: Κουκίδα 

Ελευθεριάδου, Μ. (2022). Ριζοσπαστικοποίηση. Αθήνα: Ευρασία, 87-90

Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα:

RobertsN. (2004). FanonSartreviolenceand freedomSartre Studies International, 10(2), 139-160. 

Fanon, F. (2007) Concerning Violence (The Wretched of the Earth). In Lawrence, B. B., & Karim, A. On violence: A reader. Durham: Duke University Press. 78-100

Merom, G. (2003). How democracies lose small wars: state, society, and the failures of France in Algeria, Israel in Lebanon, and the United States in Vietnam. Cambridge: Cambridge Univercity Press. 83-151

Connelly, M. (2001). Rethinking the Cold War and decolonization: the grand strategy of the Algerian war for independence. International Journal of Middle East Studies, 33(2), 221-245.

Gortzak, Y. (2009). Using Indigenous Forces in Counterinsurgency Operations: The French in Algeria, 1954–1962. Journal of Strategic Studies, 32(2), 307-333.

The Battle of Algiers (1966)

 

Hors la loi (2010)

 

Black Skin, White Mask (1997)

 

Apocalypse Now (1979)

 

Michael Collins (1996)

6ο 

3ο κύμα

κύμα της «Νέας—επαναστατικής—Αριστεράς»:

 

η προσπάθεια της δυτικής ακρο-αριστεράς να σώσει τον Τρίτο Κόσμο και να αλλάξει τη Δύση εκ των έσω

Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα:

Φεραγιόλι, Λ. (1985). Τρομοκρατία και Κρίση του Όψιμου Καπιταλισμού. Στο Βία και Πολιτική. Αθήνα: Στοχαστής, 47-64

TillyC. (2007). Κοινωνικά κινήματα 1768-2004. Αθήνα: Σαββάλας, 163-183

VagueT. (1997). Η ομάδα Μπαάντερ-Μάινχοφ: η RAF και η ένοπλη πάλη στη Γερμανία 1963-1993. Αθήνα: Ελεύθερος Τύπος.

SommierI. (2011). Η επαναστατική βία: Οργανώσεις, διαδικασίες, αδιέξοδα (Ά. Παπασταύρου, μετ.): Σαββάλας. 36-110

BonanateL. (2009). Επίθεση στην Καρδιά της Ευρώπης. Στο Διεθνής Τρομοκρατία. Αθήνα: Κέδρος. 162-197

Ελευθεριάδου, Μ. (2022). Ριζοσπαστικοποίηση. Αθήνα: Ευρασία, 90-4

Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα:

MeinhofU. (2008). Everybody Talks About the Weather... We Don't: The Writings of Ulrike Meinhof. New York: Seven Stories Press. 234-248

Della Porta, D. (2006). Social movements, political violence, and the state: a comparative analysis of Italy and Germany. Cambridge: Cambridge University Press. 23-54, 83-135 

Karmon, E. (2005). Coalitions Between Terrorist Organizations: Revolutionaries, Nationalists And Islamists. Leiden: Martinus Nijhoff Publishers. 59-196

State of Siege
(1972)

 

Carlos
(2010)

 

The
Baader-Meinhof Complex
(2008)

7ο 

4ο Κύμα |

«Θρησκευτικό» κύμα:

 

η εκδίκηση της θρησκείας στο πρόσωπο της ισλαμιστικής πολιτικής βίας

Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα:

GrayJ. (2004)  Η αλ Κάιντα και η νεωτερικότητα Αθήνα: Μεταίχμιο. 17-78

LHeuillet, Η. (2016). Θρησκεία και πολιτική υπό το πρίσμα του μηδενισμού. Στο Στις πηγές της τρομοκρατίας: Από τον κλεφτοπόλεμο στις επιθέσεις αυτοκτονίας. Αθήνα: Πόλις, 281-304

NeumannPR. (2016). Οι Νεόι Τζιχαντιστές: Ισλαμικό Κράτος, Ευρώπη και το επόμενο κύμα τρομοκρατίας. Αθήνα: Διάμετρος. 51-78

GirardR. (2017). Βία και Θρησκεία. Αθήνα: Νήσος. 9-50 

Ελευθεριάδου, Μ. (2022). Ριζοσπαστικοποίηση. Αθήνα: Ευρασία, 95-126

Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα:

Rapoport, D. C. (1988). Messianic sanctions for terror. Comparative Politics, 20(2), 195-213.

Sedgwick, M. (2004). Al-Qaeda and the nature of religious terrorism. Terrorism and Political Violence, 16(4), 795-814.

Barkun, M. (2011). The fourth terrorism wave: is there a religious exception?. In Rosenfeld, J. E. (ed.) Terrorism, identity, and legitimacy: the four waves theory and political violence. London: Routledge. 93-102

Pedahzur, A. & Perliger, A. (2011). The Fourth Wave: comparison of Jewish and other manifestations of religious terrorism. In Rosenfeld, J. E. (Ed.) Terrorism, identity, and legitimacy: the four waves theory and political violence. London: Routledge. 103-111

The Looming Tower 

(Hulu, 2018)

 

 

Jihad: The Men and Ideas Behind Al-Qaeda

(PBS, 2007)

 

The Secret History of ISIS (2016)

 

Jihad 2.0

(2015)

 

The Jihadist (2021)

 

Caliphate (2020)

 

The State (2017)

8ο

Προς ένα  5ο κύμα;

 

ποιος θα διαδεχθεί τη θρησκευτική πολιτική βία;

Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα:

NeumannPR. (2016). Οι Νέοι Τζιχαντιστές: Ισλαμικό Κράτος, Ευρώπη και το επόμενο κύμα τρομοκρατίας. Αθήνα: Διάμετρος. 79-184

Ελευθεριάδου, Μ. (2022). Ριζοσπαστικοποίηση. Αθήνα: Ευρασία, 127-140

Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα:

Simon, J.D. (2011) Technological and lone operator terrorism: prospects for a Fifth Wave of global terrorism. In Rosenfeld, J. E. (Ed.) Terrorism, identity, and legitimacy: the four waves theory and political violence. London: Routledge. 44-65

Kaplan, J. (2007). The fifth wave: The new tribalism? Terrorism and Political Violence, 19(4), 545-570.

Kaplan, J., & Costa, C. P. (2014). On tribalism: Auxiliaries, affiliates, and lone wolf political violence. Terrorism and Political Violence, 26(1), 13-44.

Celso, A. N. (2015). The Islamic State and Boko Haram: Fifth Wave Jihadist Terror Groups. Orbis, 59(2), 249-268.

Auger, V. A. (2020). Right-Wing Terror: A Fifth Global Wave? Perspectives on Terrorism, 14(3), 87-97.

Rapoport, D. C. (2021). The Capitol attack and the 5th terrorism wave. Terrorism and Political Violence, 33(5), 912-916.

Mr. Robot 
(2015– )
(1ος κύκλος)

Mr. Robot (2015)

(1ος κύκλος)

 

Documenting Hate: New American Nazis (2018)

 

Germany’s Neo-Nazis & the Far Right (2021)

 

American Insurrection (2022)

 

 

Η ΒΙΑ στην ΠΟΛΙΤΙΚΗ του ΙΣΧΥΡΟΥ

9ο 

Η Επανάσταση:

 

όταν οι αδύναμοι καταλαμβάνουν το κράτος: η Ιρανική Επανάσταση

Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα:

TillyC. (1998). Σύγκρουση, Εξέγερση και Επανάσταση. Στο Οι ευρωπαϊκές επαναστάσεις, 1492-1992. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. 21-56

Λένιν, Β. Ι. (1964). Τι να κάνουμε;. Αθήνα: Θεμέλιο.

Thiebaut AzadechK. (2006). Η Ισλαμική δημοκρατία του Ιράν. Αθήνα: Κριτική

Ρούσσος, Σ. (2022) Εξέγερση και Επανάσταση στη Μέση Ανατολή, Αθήνα: Gutenberg

Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα:

Tilly, C. (1978). Revolution and Rebellion. In From mobilization to revolution. New York: Random House. 189-222

Keddie, N. (1995). Can Revolutions be Predicted: Can Their Causes be Understood?. In Iran and the Muslim world: resistance and revolution. London: Palgrave Macmillan. 13-33

Abrahamian, E. (1980). Structural causes of the Iranian revolution. MERIP Reports (87), 21-26.

Arjomand, S. A. (1986). Iran's Islamic Revolution in comparative perspective. World Politics, 38(3), 383-414.

 

10ο

Η κρατική βία:

 

βία και καταστολή από τα δικτατορικά καθεστώτα στην Λατινική Αμερική μέχρι τις σύγχρονες «αυταρχικές ημι-δημοκρατίες»

 

Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα:

MalaparteC. (2009). Η τεχνική του πραξικοπήματος. (κεφ. 13-15) Αθήνα: Ιωλκός.

Πουλαντζάς. Ν. (2006). Το Φασιστικό Κράτος. Στο Φασισμός και δικτατορία: Η Τρίτη Διεθνής αντιμέτωπη στον φασισμό. Αθήνα: Θεμέλιο. 329-398

GorokhovskaiaY. & LinzerI. (2022). Το μακρύ χέρι του αυταρχισμού. Foreign Affairs (Hellenic Edition).  https://bit.ly/3PxqAy6  

Slater, D. (2018). Μετά την δημοκρατία. Foreign Affairs (Hellenic Edition). https://bit.ly/3BuZEen 

Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα:

GrietensSC. (2016). Dictators and their secret police: Coercive institutions and state violence. Cambridge: Cambridge University Press. 17-61

Johnston, H. (2012). State violence and oppositional protest in high-capacity authoritarian regimes. International Journal of Conflict and Violence (IJCV), 6(1).

Mason, T. D., & Krane, D. A. (1989). The political economy of death squads: Toward a theory of the impact of state-sanctioned terror. International Studies Quarterly, 33(2), 175-198.

Rector, J. L. (2003). Reform Turns to Revolution, 1958-73. In The history of Chile. New York: Palgrave Macmillan. 155-183.

Correa, C. (2007). Waterboarding Prisoners and Justifying Torture: Lessons for the US from the Chilean Experience. Human Rights Brief, 14(2), 21-25.

Kutz, C. (2014). How norms die: Torture and assassination in American security policy. Ethics & International Affairs, 28(4), 425-449.

 

11ο

Η γενοκτονία:

 

η αποκορύφωση της βίας του ισχυρού: η γενοκτονία των Τούτσι στη Ρουάντα

Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα

Αντωνίου, Γ. (2014). Προλεγόμενα: Θύτες, θύματα και η κληρονομιά της βίας στον 20ό αιώνα. Επιστήμη και Κοινωνία, 32.

Μπιγλίνης, Η. (2014), Η γέννηση της «γενοκτονίας», Καθημερινή (31 Αυγούστου), http://www.kathimerini.gr/781839/opinion/epikairothta/politikh/h-gennhsh-ths-genoktonias 

Χουλιάρας, Α. (1997). Η γενοκτονία στη Ρουάντα. Στο Η κατάρρευση του κράτους στην Αφρική: τα Αίτια των Συγκρούσεων στη Λιβερία, τη Σομαλία και τη Ρουάντα. Αθήνα: Στοχαστής. 

Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα:

WallerJ. (2007). Killers of Conviction: Groups, Ideology, and Extraordinary Evil. Στο Becoming evil: How ordinary people commit genocide and mass killing. Oxford: Oxford University Press. 29-54

Semelin, J. (2002). From massacre to the genocidal process. International Social Science Journal, 54(174), 433-442.

Chirot, D., & McCauley, C. (2006). Why Genocides? Are They Different Now Than in the Past?. In Why not kill them all?: The logic and prevention of mass political murder. Princeton: Princeton University Press. 11-50

Valentino, B. A. (2004). The Strategic Logic of Mass Killing. In Final solutions: Mass killing and genocide in the 20th century. Ithaca: Cornell University Press. 66-90

Straus, S. (2004). How many perpetrators were there in the Rwandan genocide? An estimate. Journal of Genocide Research, 6(1), 85-98. 

Taylor, C. C.  (2013). Genocide and the Religious Imaginary in Rwanda. In Juergensmeyer, M., Kitts, M., & Jerryson, M. K. (Eds.). The Oxford Handbook of religion and violence. Oxford: Oxford University Press.

 
ΠΕΡΑ από την ΑΜΕΣΗ ΒΙΑ

12ο 

Ο φόβος της βίας ως πολιτική:

 

η παράταση   της «κατάστασης έκτακτης ανάγκης» και η δημοκρατία 

Βιβλιογραφία στην ελληνική γλώσσα:

AgambenG. (2005). Κατάσταση Εξαίρεσης: Όταν η «έκτακτη ανάγκη» μετατρέπει την εξαίρεση σε κανόνα (Μ. Οικονομίδου, μετ.). Αθήνα: Πατάκης. 11-59

Καλτή, Β. Στην Κανονικότητα της Εξαίρεσης: Έννομη Βία, «Έκτακτες Περιστάσεις», Απόβλητες Ζωές. CrimeVsSocialcontrolhttps://crimevssocialcontrol.blogspot.com/2009/12/blog-post_24.html 

Βιβλιογραφία στην αγγλική γλώσσα:

McGovern, M. (2011). The dilemma of democracy: collusion and the state of exception. Studies in Social Justice, 5(2), 213-230. 

Buzan, B. (1991) “New Patterns of Global Security in the Twenty-First Century”. International Affairs, 67(3), 431-451

Vultee, F. (2010). Securitization: A new approach to the framing of the “war on terror”. Journalism Practice, 4(1), 33-47.

Lührmann, A., & Rooney, B. (2021). Autocratization by decree: States of emergency and democratic decline. Comparative Politics, 53(4), 617-649.

Grogan, J. (2020). States of emergency. European Journal of Law Reform, 22(4), 339.
 

13ο 

Η αναπαράσταση της βίας:

 

η αποτύπωση της βίας στον κινηματογράφο

Παρουσιάσεις εργασιών
 

ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ

Η διδασκαλία του μαθήματος γίνεται μέσω διαλέξεων. Κάθε διάλεξη εξετάζει ένα ζήτημα ή μία περίπτωση με τρόπο αυτοτελή, ακολουθώντας, ωστόσο, μια λογική εξέλιξη που θα επιτρέπει την προοδευτική κατανόηση των υπό εξέταση ζητημάτων. Σημαντικό ρόλο στη διδασκαλία παίζει η χρήση οπτικοακουστικού υλικού, τόσο στη διάρκεια των διαλέξεων και ως συμπληρωματικό υλικό διδασκαλίας. 

ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

Στο πλαίσιο του μαθήματος, όπου είναι εφικτό, θα γίνεται χρήση οπτικοακουστικού υλικού (σύντομα βίντεο και ηχητικά ντοκουμέντα) για να καθίσταται περισσότερο άμεσο και ενδιαφέρον το μάθημα. 

Η διάλεξη (powerpoint), επιπλέον οπτικοακουστικό υλικό και κείμενα εμβάθυνσης θα αναρτώνται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα (eclass) και στα οποία θα έχουν πρόσβαση όλοι οι φοιτητές. Θα γίνει χρήση, επίσης, άλλων δυνατοτήτων που προσφέρει το eclass, όπως η ηλεκτρονική κατάθεση εργασιών και ανάρτηση βαθμολογίας.

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Δραστηριότητα

Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου

Διαλέξεις

13 εβδ. x 3 ώρες = 39 ώρες

Ατομική Εργασία με παρουσίαση

6 Εβδ. x 3 ώρες x 1,5 + 3 ώρες = 30 ώρες

3 Πρόοδοι (αντί εξετάσεων)

(4 Εβδ. x 3 ώρες x 1,5) χ 3 = 54 ώρες

Τελικές Εξετάσεις

13 Εβδ x 3 ώρες x 1,5 = 58,5 ώρες

Σύνολο

123 ή 127,5 ώρες

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ 

Η αξιολόγηση των φοιτητών γίνεται με τρεις τρόπους:

 

  1. Τελικές γραπτές εξετάσεις (60%)

  2. Ατομική εργασία (30%)

  3. Παρουσίαση Εργασίας (10%)

  4. Τρεις (3) πρόοδοι (προαιρετικά)

 

Γραπτές εξετάσεις

Ο βαθμός των γραπτών εξετάσεων στο τέλος του εξαμήνου αντιστοιχεί στο 60% του τελικού βαθμού.

 

Εργασία

Οι φοιτητές, επίσης, θα πρέπει να παραδώσουν στο τέλος του εξαμήνου μια σύντομη εργασία (2000-2500 λέξεις).  Ο βαθμός της εργασίας θα συνυπολογιστεί (με 30% βαρύτητα) στον καθορισμό του τελικού βαθμού. 

Η εργασία θα εξετάζει μία από τις ταινίες/ντοκυμαντέρ, που προτείνονται ως συμπληρωματικό οπτικοακουστικό υλικό στις επιμέρους διαλέξεις. Ο στόχος είναι να εντοπίσουν τον τρόπο με τον οποίο απεικονίζεται και αξιολογείται η πολιτική βία όπως και το κατά πόσο αυτή η απεικόνιση συμβαδίζει με τις θεωρίες που έχουν εξεταστεί στο μάθημα. Η εργασία θα πρέπει να δηλωθεί στην αντίστοιχη «Ομάδα Χρηστών» στο eclass

 

Παρουσίαση Εργασίας

Οι φοιτητές θα πρέπει να παρουσιάσουν την εργασία τους στην τάξη. Ο βαθμός της παρουσίασης της εργασίας αντιστοιχεί στο 10% του τελικού βαθμού.

 

Πρόοδοι

Αντί των γραπτών εξετάσεων, οι φοιτητές μπορούν να εξεταστούν με τη μέθοδο των προόδων. Οι πρόοδοι θα πραγματοποιούνται σε προκαθορισμένες ημερομηνίες και θα περιλαμβάνουν ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής και ερωτήσεις σύντομης απάντησης (2-3 παράγραφοι).

Για να ληφθεί υπόψη ο βαθμός των προόδων, ο φοιτητής/-τρια θα πρέπει να βαθμολογηθεί με βαθμό πάνω από τη βάση σε δύο (2) από τις τρεις (3) συνολικά προόδους.

 

Για τον υπολογισμό του συνολικού βαθμού των προόδων, θα ληφθεί υπόψη ο μέσος όρος των δύο προόδων με τον υψηλότερο βαθμό. Ο προκύπτων βαθμός θα αντικαθιστά τον βαθμό των εξετάσεων και θα αντιστοιχεί στο 60% του τελικού βαθμού.

 

Σε περίπτωση που ο φοιτητής/-τρια δεν έχει βαθμό πάνω από τη βάση στις δύο από τις τρεις προόδους ή θέλει να βελτιώσει τον βαθμό του/της, έχει το δικαίωμα να ζητήσει να μην ληφθεί υπόψη ο βαθμός των προόδων και να συμμετάσχει στις τελικές εξετάσεις. Σε αυτή τη περίπτωση, υπολογίζεται ο βαθμός των εξετάσεων, ανεξάρτητα αν είναι χαμηλότερος από αυτόν των προόδων.

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

- Προτεινόμενη Βιβλιογραφία:

Βασικά εγχειρίδια:

Law, Randal. Τρομοκρατία: μια παγκόσμια ιστορία. Αθήνα: ΠΕΚ, 2020
Labica, Georges. Βία. Ποια βία; Αθήνα: Εκτός Γραμμής, 2014

 

Για συμπληρωματική βιβλιογραφία ανά θεματική ενότητα βλ. παραπάνω «Περιεχόμενο Μαθήματος / Θεματικές Ενότητες». Οι πηγές για τις οποίες δεν παρέχεται σύνδεσμος (link) είναι διαθέσιμες στη βιβλιοθήκη ή είναι αναρτημένες στο eclass, στα Έγγραφα, στον αντίστοιχο φάκελο.

 

- Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

Journal of Peace Research Defense and Security Analysis
Journal of Conflict Resolution International Journal of Conflict and Violence
Small Wars & Insurgencies International Journal of Conflict Management
International Security  Journal of Aggression, Conflict, and Peace Research
Terrorism and Political Violence Journal of Conflict Studies
Conflict Management and Peace Science Journal of Religion, Conflict, and Peace
Studies in Conflict & Terrorism Contemporary Security Policy
Security Studies Journal of Strategic Studies

-Άλλες πηγές

Correlates of War (COW Database)

http://correlatesofwar.org/

The Uppsala Conflict Data Program (UCDP)

http://www.pcr.uu.se/research/ucdp/

The Peace Research Institute Oslo (PRIO)

http://www.prio.org/

Small Wars Journal

http://smallwarsjournal.com/

The Jamestown Foundation
(ειδικά Terrorism Monitor)

http://www.jamestown.org/ 

The International Centre for the Study of Radicalisation and Political Violence (ICSR)

http://icsr.info/ 

The International Relations and Security Network (ISN)

http://www.isn.ethz.ch/ 

The World Security Network Foundation (WSN)

http://www.worldsecuritynetwork.com 

International Crisis Group

https://www.crisisgroup.org/

Violence Research Centre

http://www.vrc.crim.cam.ac.uk

Center for the Study and Prevention of Violence

http://www.colorado.edu/cspv/

Centre for the Study of Religion and Conflicts

https://csrc.asu.edu

Terrorism Research Centre

http://www.terrorism.org/about/

 

URL ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ECLASS (ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΤΗΛΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ)

https://eclass.uop.gr/courses/1273/